لێکدانه‌وه‌یه‌ك بۆ ئه‌م ئایه‌ته که خوای گه‌وه‌ره ده‌فه‌رموێت ،
قال تعالی:{ لَا یُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَیْهَا مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَیْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِینَ }(286) سورة البقرة
واتا:[ لَا یُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ] خوای گه‌وره ته‌کلیف له‌که‌س ناکات ئه‌گه‌ر شتێك له‌توانایدا نه‌بێت ، ئه‌لێره‌دا شتێك گرنگه بزانین ئه‌ویش ئه‌وه‌یه که خوای گه‌وره هیچ ته‌کیفێکی له‌به‌شه‌ر نه‌کردوه که له توانایدا نه‌بێت ، به‌مانایه‌کیتر ئه‌وه‌یه که ، هه‌رچی له‌به‌رنامه‌ی خواداهاتوه هه‌ر له نوێژکردن وڕۆژووگردن وزه‌کات وحه‌ج وهه‌موو واجباته‌کانی دینی ئیسلام له خێرکردن وچاکه‌کردن وجیهادکردن وحاکمیه‌ت وئه‌وشتانه‌ی که له فه‌رمووده‌کانی پێغه‌مبه‌ردا هاتوه به شێوازی فه‌رمانکردن
هه‌مووی له‌توانای به‌شه‌رداهه‌یه بۆیه خوای گه‌وره داواییه‌تییه سه‌ر مرۆڤدا ، وانه‌زانین که هه‌رشتێك خۆمان حه‌زمان لێی نه‌بوو یان مه‌ترسی تیابێت به‌هۆی قانون ویاسای وده‌سه‌ڵاتی کوفری سه‌رده‌مه‌وه بڵێین [لَا یُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا] پاشان ده‌بێ زۆر به‌ئاگابین له‌وه‌ی که ئایا له‌وفه‌رمانانه‌ی خوای گه‌وره‌و پێغه‌مبه‌ره‌که‌ی هه‌موو هه‌وڵو کۆششێکی خۆمان به‌کار هێناوه تاوه‌کو وابڵێین ؟ به‌ڕاستی ئه‌وه‌ش زۆر خه‌ته‌رناکه‌و چونکه ئه‌وه ده‌بێته ئه‌وه‌ی که خۆت هه‌ڵبخه‌ڵه‌تێنیت وبیکه‌یت به‌به‌ڵگه بۆخۆت بۆلای خوای گه‌وره ، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا که خوای گه‌وره ئاگای له‌هه‌موو شتێکه‌و زانایه به‌وه‌ی که تۆ هه‌وڵی خۆتت داوه یان توانای ته‌واوه‌تی خۆتت به‌کارهێناوه یان نا هه‌روه‌کو ده‌فه‌رموی { وَإِنْ تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ فَإِنَّهُ یَعْلَمُ السِّرَّ وَأَخْفَى }سورة طه (7) ، ئه‌گه‌ر به‌ده‌م بیڵێیت یان بیشاریته‌وه له‌دڵی خۆتا و که‌سیش پێی نه‌زانێت خوای گه‌وره ئاگای له‌هه‌مووی هه‌یه‌و ده‌یزانێت ، جا پێویست ناکات خۆت بخه‌ڵه‌تێنیت وئه‌وه‌ش بکه‌ی به‌به‌ڵگه بۆ ئه‌وانه‌ی که له‌ده‌ورتن وداوات لێئه‌که‌ن و بیشیکه‌یته بیانویه‌ك بۆلای خوایگه‌وره .
پاشان ده‌فه‌رموێت:{ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَیْهَا مَا اكْتَسَبَتْ } ئه‌وه‌ی که کاری خیروچاکه‌یه بۆخۆیه‌تی و ئه‌وه‌شی که خراپه‌یه‌و تاوانه له‌سه‌رێتی وسزا ده‌درێت له‌سه‌ری ، ئه‌وجا ئه‌فه‌رموێت:{ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا}خوای گه‌وره لێمان نه‌گریت ئه‌وشتانه‌ی که له‌بیرمان ئه‌چێت و به‌هه‌ڵه ده‌یکه‌ین ، هه‌روه‌کو له‌فه‌رموده‌یه‌کی پێغه‌مبه‌رداصلی الله علیه وسلم هاتوه که ده‌فه‌رموێت:{ عن ابن عباس قال: قال رسول الله صلى الله علیه وسلم: "إن الله وضع عن أمتی الخطأ والنسیان، وما استكرهوا علیه}.رواه الطبرانی . خوای گه‌وره له‌سه‌ر ئومه‌ته‌که‌م هه‌ڵیگردوه شتی به‌هه‌ڵه‌کردن وله‌بیرچون وبه‌زۆرپێکردن ، پاشتر ئه‌فه‌رموێت :{ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَیْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِینَ } واتا: خوای گه‌وره کاروئه‌مر وفه‌رمانێك نه‌ده‌ی به‌سه‌رماندا که له‌تواناماندا نه‌بێت هه‌روه‌کو ئومه‌ته‌کانی پێشوی خۆمان که وه‌عدو به‌ڵێنه‌کانیان نه‌برده‌سه‌ر له‌سه‌ر ئه‌وفه‌رمانانه‌ی که به‌سه‌ریانتدا دابوو ، ئه‌وجا ده‌فه‌رموێت : { رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ}خوای گه‌وره شتێکیش به‌سه‌رماندا مه‌ده که له تواناماندا نه‌بێت ونه‌توانین بیکه‌ین له‌به‌ڵاو موسیبه‌ت وموشکیله‌و تاقیکردنه‌وه‌ی ژیان ، پاشان ده‌فه‌رموێت:{ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِینَ } خوای گه‌وره لێمان ببوره تاوانه‌کانمان بسڕه‌وه لای خۆت وسزامان مه‌ده له‌سه‌ری و ڕه‌حمیشمان پێبکه‌و به‌ڕه‌حمه‌تی خۆتمان له‌گه‌ڵدا بکه‌یت ، تۆخۆت وه‌لی وسه‌رخه‌رو خواو په‌روه‌ردگارو دانه‌ری ئه‌رزوئاسمان ودروستکه‌ری هه‌موو بونه‌وه‌ره‌کانیت ، سه‌ریشمانخه به‌سه‌ر کافره‌کاندا ئه‌وانه‌ی که ئینکاری بونی تۆده‌که‌ن وئینکاری دین وپێغه‌مه‌به‌ره‌که‌ت و فه‌رمانه‌کانت ونه‌هی یه‌کانت ده‌که‌ن و سه‌رکه‌وتن بۆئێمه‌بێت به‌سه‌ریاندا له‌دونیاو قیامه‌تدا ، والله تعالی أعلم .
له‌سه‌ر ئه‌م ئایه‌ته‌ش چه‌ندین فه‌رموده‌ی پێغه‌مبه‌رصلی الله علیه وسلم هاتوه له‌وانه‌ش که ده‌فه‌رموێت ، عن أبی مسعود، قال: قال رسول الله صلى الله علیه وسلم: {من قرأ بالآیتین من آخر سورة البقرة فی لیلة كَفَتَاه} . صحیح البخاری برقم (5008).واتا : هه‌رکه‌سێك ئه‌م دوو ئایه‌ته‌ی کۆتایی سوره‌تی البقرة له‌شه‌ودا بخوێنێته‌وه کافیه‌تی به‌سه‌یه‌تی بۆ کاروکرده‌وه‌ی چاکی ، والله أعلم .
هه‌ره‌وه‌ها له‌فه‌رموده‌یه‌کیتردا هاتوه که‌ده‌فه‌رمووێت ، قال الإمام أحمد: حدثنا حسین، حدثنا شیبان، عن منصور، عن رِبعی، عن خَرشة بن الحُر، عن المعرور بن سوید، عن أبی ذر، قال: قال رسول الله صلى الله علیه وسلم: { أعطیت خواتیم سورة البقرة من كنز تحت العرش، لم یعطهن نبی قبلی }. المسند (5/151). واتا ئایه‌ته‌کانی کۆتایی سوره‌تی البقرة م وه‌رگردوه که نه‌دراوه به هیچ پێغه‌مبه‌رێك له پێش منه‌وه .
بێگومان له‌ته‌فسیری ابن کثیره‌وه وه‌رمانگردوه ، به‌هیوای ئه‌وه‌ی که سودێکی هه‌بێت بۆ موسڵمانان و خوێنه‌ری به‌ڕێزو داواکارین که خوای گه‌وره بۆمان بکات به توێشویه‌ك له‌قیامه‌تدا و له‌سه‌ر ته‌رازوی کاروکرده‌وه چاکه‌کانمان دایبنێت ، آمێـن .
قال تعالی:{ لَا یُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَیْهَا مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَیْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِینَ }(286) سورة البقرة
واتا:[ لَا یُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ] خوای گه‌وره ته‌کلیف له‌که‌س ناکات ئه‌گه‌ر شتێك له‌توانایدا نه‌بێت ، ئه‌لێره‌دا شتێك گرنگه بزانین ئه‌ویش ئه‌وه‌یه که خوای گه‌وره هیچ ته‌کیفێکی له‌به‌شه‌ر نه‌کردوه که له توانایدا نه‌بێت ، به‌مانایه‌کیتر ئه‌وه‌یه که ، هه‌رچی له‌به‌رنامه‌ی خواداهاتوه هه‌ر له نوێژکردن وڕۆژووگردن وزه‌کات وحه‌ج وهه‌موو واجباته‌کانی دینی ئیسلام له خێرکردن وچاکه‌کردن وجیهادکردن وحاکمیه‌ت وئه‌وشتانه‌ی که له فه‌رمووده‌کانی پێغه‌مبه‌ردا هاتوه به شێوازی فه‌رمانکردن
هه‌مووی له‌توانای به‌شه‌رداهه‌یه بۆیه خوای گه‌وره داواییه‌تییه سه‌ر مرۆڤدا ، وانه‌زانین که هه‌رشتێك خۆمان حه‌زمان لێی نه‌بوو یان مه‌ترسی تیابێت به‌هۆی قانون ویاسای وده‌سه‌ڵاتی کوفری سه‌رده‌مه‌وه بڵێین [لَا یُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا] پاشان ده‌بێ زۆر به‌ئاگابین له‌وه‌ی که ئایا له‌وفه‌رمانانه‌ی خوای گه‌وره‌و پێغه‌مبه‌ره‌که‌ی هه‌موو هه‌وڵو کۆششێکی خۆمان به‌کار هێناوه تاوه‌کو وابڵێین ؟ به‌ڕاستی ئه‌وه‌ش زۆر خه‌ته‌رناکه‌و چونکه ئه‌وه ده‌بێته ئه‌وه‌ی که خۆت هه‌ڵبخه‌ڵه‌تێنیت وبیکه‌یت به‌به‌ڵگه بۆخۆت بۆلای خوای گه‌وره ، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا که خوای گه‌وره ئاگای له‌هه‌موو شتێکه‌و زانایه به‌وه‌ی که تۆ هه‌وڵی خۆتت داوه یان توانای ته‌واوه‌تی خۆتت به‌کارهێناوه یان نا هه‌روه‌کو ده‌فه‌رموی { وَإِنْ تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ فَإِنَّهُ یَعْلَمُ السِّرَّ وَأَخْفَى }سورة طه (7) ، ئه‌گه‌ر به‌ده‌م بیڵێیت یان بیشاریته‌وه له‌دڵی خۆتا و که‌سیش پێی نه‌زانێت خوای گه‌وره ئاگای له‌هه‌مووی هه‌یه‌و ده‌یزانێت ، جا پێویست ناکات خۆت بخه‌ڵه‌تێنیت وئه‌وه‌ش بکه‌ی به‌به‌ڵگه بۆ ئه‌وانه‌ی که له‌ده‌ورتن وداوات لێئه‌که‌ن و بیشیکه‌یته بیانویه‌ك بۆلای خوایگه‌وره .
پاشان ده‌فه‌رموێت:{ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَیْهَا مَا اكْتَسَبَتْ } ئه‌وه‌ی که کاری خیروچاکه‌یه بۆخۆیه‌تی و ئه‌وه‌شی که خراپه‌یه‌و تاوانه له‌سه‌رێتی وسزا ده‌درێت له‌سه‌ری ، ئه‌وجا ئه‌فه‌رموێت:{ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا}خوای گه‌وره لێمان نه‌گریت ئه‌وشتانه‌ی که له‌بیرمان ئه‌چێت و به‌هه‌ڵه ده‌یکه‌ین ، هه‌روه‌کو له‌فه‌رموده‌یه‌کی پێغه‌مبه‌رداصلی الله علیه وسلم هاتوه که ده‌فه‌رموێت:{ عن ابن عباس قال: قال رسول الله صلى الله علیه وسلم: "إن الله وضع عن أمتی الخطأ والنسیان، وما استكرهوا علیه}.رواه الطبرانی . خوای گه‌وره له‌سه‌ر ئومه‌ته‌که‌م هه‌ڵیگردوه شتی به‌هه‌ڵه‌کردن وله‌بیرچون وبه‌زۆرپێکردن ، پاشتر ئه‌فه‌رموێت :{ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَیْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِینَ } واتا: خوای گه‌وره کاروئه‌مر وفه‌رمانێك نه‌ده‌ی به‌سه‌رماندا که له‌تواناماندا نه‌بێت هه‌روه‌کو ئومه‌ته‌کانی پێشوی خۆمان که وه‌عدو به‌ڵێنه‌کانیان نه‌برده‌سه‌ر له‌سه‌ر ئه‌وفه‌رمانانه‌ی که به‌سه‌ریانتدا دابوو ، ئه‌وجا ده‌فه‌رموێت : { رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ}خوای گه‌وره شتێکیش به‌سه‌رماندا مه‌ده که له تواناماندا نه‌بێت ونه‌توانین بیکه‌ین له‌به‌ڵاو موسیبه‌ت وموشکیله‌و تاقیکردنه‌وه‌ی ژیان ، پاشان ده‌فه‌رموێت:{ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِینَ } خوای گه‌وره لێمان ببوره تاوانه‌کانمان بسڕه‌وه لای خۆت وسزامان مه‌ده له‌سه‌ری و ڕه‌حمیشمان پێبکه‌و به‌ڕه‌حمه‌تی خۆتمان له‌گه‌ڵدا بکه‌یت ، تۆخۆت وه‌لی وسه‌رخه‌رو خواو په‌روه‌ردگارو دانه‌ری ئه‌رزوئاسمان ودروستکه‌ری هه‌موو بونه‌وه‌ره‌کانیت ، سه‌ریشمانخه به‌سه‌ر کافره‌کاندا ئه‌وانه‌ی که ئینکاری بونی تۆده‌که‌ن وئینکاری دین وپێغه‌مه‌به‌ره‌که‌ت و فه‌رمانه‌کانت ونه‌هی یه‌کانت ده‌که‌ن و سه‌رکه‌وتن بۆئێمه‌بێت به‌سه‌ریاندا له‌دونیاو قیامه‌تدا ، والله تعالی أعلم .
له‌سه‌ر ئه‌م ئایه‌ته‌ش چه‌ندین فه‌رموده‌ی پێغه‌مبه‌رصلی الله علیه وسلم هاتوه له‌وانه‌ش که ده‌فه‌رموێت ، عن أبی مسعود، قال: قال رسول الله صلى الله علیه وسلم: {من قرأ بالآیتین من آخر سورة البقرة فی لیلة كَفَتَاه} . صحیح البخاری برقم (5008).واتا : هه‌رکه‌سێك ئه‌م دوو ئایه‌ته‌ی کۆتایی سوره‌تی البقرة له‌شه‌ودا بخوێنێته‌وه کافیه‌تی به‌سه‌یه‌تی بۆ کاروکرده‌وه‌ی چاکی ، والله أعلم .
هه‌ره‌وه‌ها له‌فه‌رموده‌یه‌کیتردا هاتوه که‌ده‌فه‌رمووێت ، قال الإمام أحمد: حدثنا حسین، حدثنا شیبان، عن منصور، عن رِبعی، عن خَرشة بن الحُر، عن المعرور بن سوید، عن أبی ذر، قال: قال رسول الله صلى الله علیه وسلم: { أعطیت خواتیم سورة البقرة من كنز تحت العرش، لم یعطهن نبی قبلی }. المسند (5/151). واتا ئایه‌ته‌کانی کۆتایی سوره‌تی البقرة م وه‌رگردوه که نه‌دراوه به هیچ پێغه‌مبه‌رێك له پێش منه‌وه .
بێگومان له‌ته‌فسیری ابن کثیره‌وه وه‌رمانگردوه ، به‌هیوای ئه‌وه‌ی که سودێکی هه‌بێت بۆ موسڵمانان و خوێنه‌ری به‌ڕێزو داواکارین که خوای گه‌وره بۆمان بکات به توێشویه‌ك له‌قیامه‌تدا و له‌سه‌ر ته‌رازوی کاروکرده‌وه چاکه‌کانمان دایبنێت ، آمێـن .
0 التعليقات:
إرسال تعليق